Sample size calculation for nested cost-effectiveness RCTs
Projectomschrijving
Steekproefberekening voor gerandomiseerde kosteneffectiviteit studies met twee niveaus
Veel experimenteel onderzoek naar kosteneffectiviteit van behandelingen kent 2 niveaus: patiënten zijn bijvoorbeeld genest binnen huisartspraktijken, of binnen verschillende centra voor geestelijke gezondheidszorg.
Dit project beoogt voor zulke geneste studies formules voor steekproefberekening op te stellen alsook richtlijnen voor het optimale ontwerp ervan. De centrale vraag is: Hoe kunnen we een gerandomiseerde kosten-effectiviteit studie opzetten zodanig dat deze maximale bewijskracht heeft om een (mogelijk aanwezig) effect van een behandeling aan te tonen, met een zo laag mogelijk aantal onderzoekspersonen (steekproefomvang) en zo weinig mogelijk onderzoekskosten. Daarbij wordt aandacht besteed aan:
- Wat te doen als informatie aangaande behandelingseffecten en -kosten, welke nodig is om de steekproefomvang te berekenen, vaag is, en
- Hoe goed werken formules voor steekproefberekening, die gebaseerd zijn op een normale verdeling, bij (vaak) scheve verdelingen van de uitkomstmaat, en zijn er betere alternatieven?
De resultaten worden geïllustreerd aan de hand van het hoofdproject waaraan deze methodologiestudie gekoppeld is: “Group Schema Therapy for Borderline Personality Disorder”.
Producten
Auteur: Manju, Md. Abu, Candel, Math JJM, Berger, Martijn PF
Magazine: Statistical Methods in Medical Research
Auteur: Manju, Md. Abu, Candel, Math J.?J.?M., Berger, Martijn P.?F.
Magazine: Statistics in Medicine
Auteur: Manju, Md. A., Candel, M.J.J.M., Van Breukelen, G.J.P
Auteur: Manju, Md. A., Candel, M.J.J.M., Berger M.P.F.
Auteur: Md. A. Manju, M.J.J.M. Candel, G.J.P. van Breukelen
Auteur: Md. A. Manju, M.J.J.M Candel, G.J.P Van Breukelen
Auteur: Md. A. Manju, M.J.J.M. Candel, G.J.P. Van Breukelen
Auteur: Md Abu Manju
Verslagen
Eindverslag
Vaak worden kosten-effectiviteitsstudies middels cluster gerandomiseerde trials (CRTs) of middels multicentre trials (MCTs) uitgevoerd. Wanneer in zulke designs 2 behandelingen in termen van "net monetary benefit" (value for money) met elkaar vergeleken worden, zijn er formules voor optimale steekproefgrootten afgeleid. Voor CRTs betreft dit het aantal clusters (bijv. aantal huisartspraktijken) en aantal personen per cluster (bijv. aantal patienten per praktijk) voor ieder van de 2 behandelingscondities. Voor een MCT betreft dit het aantal clusters en voor iedere behandeling het aantal personen binnen een cluster. Deze aantallen minimaliseren de onderzoekskosten bij een gewenst onderscheidingsvermogen (power) om de kosteneffectiviteit van een behandeling aan te tonen. Berekening van optimale steekproefgrootten vereist informatie (o.a. aangaande de intraklasse correlatie voor kosten en effecten), welke vaak beperkt aanwezig is. Als oplossing zijn er formules voor maximin steekproefgrootten afgeleid. Bij beperkte informatie garanderen deze een gewenst onderscheidend vermogen (power) tegen de laagste mogelijke onderzoekskosten. Om de toepassing van deze formules voor onderzoekers te vergemakkelijken is er een interactief computer programma, genaamd SamP2CeT ontwikkeld.
De afgeleide formules gaan uit van het lineaire mixed-effects model voor de analyse van gegevens over kosteneffectiviteit, welke aanneemt dat effecten en kosten normaal verdeeld zijn. Van kosten is bekend dat deze vaak niet normaal, maar rechtsscheef verdeeld zijn. In een uitgebreide Monte Carlo simulatiestudie is derhalve nagegaan hoe robuust dit model is bij verschillende rechts scheve verdelingen voor kosten. In lijn met 2 andere studies die dit onderzocht hebben, Gomes et al. (2012, Health Economics) en Gomes et al. (2012, Medical Decision Making), bleek dit model tamelijk robuust tegen rechtsscheef verdeelde kosten. Zo treedt nauwelijks vertekening op in de schattingen van de kosteneffectiviteit van een behandeling versus een andere behandeling, en komt de kans om een kosteneffectieve behandeling op te sporen middels een statistische toets (de daadwerkelijke power) overeen met de kans die men veronderstelde in de steekproefberekening volgens de formules uitgaande van het lineaire mixed effects model.
Voor kosten-effectiviteitsstudies in een cluster gerandomiseerde trial, waarbij 2 behandelingen in termen van "net monetary benefit" met elkaar vergeleken worden, zijn er formules voor optimale steekproefgrootten afgeleid. Dit betreft het aantal clusters (bijv. aantal huisartspraktijken) en aantal personen in een cluster (bijv. aantal patienten in een praktijk) voor ieder van de 2 behandelingscondities. Deze aantallen minimaliseren de onderzoekskosten bij een gewenst onderscheidingsvermogen (power) om de kosten-effectiviteit van een behandeling aan te tonen. Berekening van optimale steekproefgrootten vereist informatie, o.a. aangaande de intraklasse correlatie voor kosten en effecten. Omdat deze informatie vaak slechts beperkt aanwezig is, zijn ook, als een mogelijke oplossing, formules voor maximin steekproefgrootten afgeleid. Bij onzekere informatie garanderen deze een gewenst onderscheidend vermogen (power) tegen de laagste mogelijke onderzoekskosten. Ook voor zgn. multicentre trials naar de kosten-effectiviteit van 2 behandelingen in termen van "net monetary benefit" zijn er formules voor optimale steekproefgrootten afgeleid als ook formules voor steekproefgrootten die volgen uit de maximin strategie om met beperkte informatie om te gaan.