Mobiele menu

Mentalisation-Based Treatment versus care-as-usual in the treatment of severe borderline personality disorders

Projectomschrijving

Voor patiënten met ernstige persoonlijkheidsstoornissen is er behoefte aan bewezen effectieve behandelingen. In eerder onderzoek zijn met Mentalisation-Based Treatment (MBT) veelbelovende resultaten behaald. In dit onderzoek werd de (kosten-)effectiviteit van intensieve MBT onderzocht in vergelijking met de huidige standaardbehandeling bij patiënten met een ernstige borderline persoonlijkheidsstoornis.

Resultaten lieten zien dat intensieve MBT niet effectiever is dan de standaardbehandeling. Wel stopten meer patiënten vroegtijdig met de standaardbehandeling in vergelijking met de MBT behandeling. MBT lijkt, mogelijk door haar consistente en coherente opzet, vanaf het begin een aantrekkelijke behandeling voor patiënten. De huidige studie ondersteunt niet de invoer van deze kostbare langdurige intensieve MBT als alternatief voor de standaardbehandeling van patiënten met een ernstige borderline persoonlijkheidsstoornis. Toekomstig onderzoek zal moeten bepalen of een minder intensieve vorm van MBT mogelijk een effectief alternatief kan zijn voor de standaardbehandeling.

Richtlijn

De studieresultaten zijn opgenomen in de bijbehorende richtlijn in de FMS Richtlijnendatabase

Producten

Titel: Day Hospital Mentalization-Based Treatment (MBT-DH) versus treatment as usual in the treatment of severe borderline personality disorder: protocol of a randomized controlled trial
Auteur: Elisabeth M P Laurenssen 1, Dieuwertje Westra, Martijn J Kikkert, Marc J Noom, Hester V Eeren, Anna J van Broekhuyzen, Jaap Peen, Patrick Luyten, Jan J V Busschbach, Jack J M Dekker
Magazine: BMC Psychiatry. 2014 May 22
Link: https://doi.org/10.1186/1471-244x-14-149
Titel: Day hospital mentalization-based treatment v. specialist treatment as usual in patients with borderline personality disorder: randomized controlled trial
Auteur: Laurenssen, Elisabeth M. P., Luyten, Patrick, Kikkert, Martijn J., Westra, Dieuwertje, Peen, Jaap, Soons, Mirjam B. J., van Dam, Anne-Marie, van Broekhuyzen, Anna J., Blankers, Matthijs, Busschbach, Jan J. V., Dekker, Jack J. M.
Magazine: Psychological Medicine 2018 Nov; 48 (15)
Link: https://doi.org/10.1017/s0033291718000132
Titel: Day hospital versus intensive out-patient mentalisation-based treatment for borderline personality disorder: multicentre randomised clinical trial
Auteur: Maaike L Smits 1, Dine J Feenstra 2, Hester V Eeren 3, Dawn L Bales 4, Elisabeth M P Laurenssen 3, Matthijs Blankers 5, Mirjam B J Soons 6, Jack J M Dekker 7, Zwaan Lucas 8, Roel Verheul 9, Patrick Luyten 10
Magazine: Br J Psychiatry. 2020 Feb;216(2)
Link: https://doi.org/10.1192/bjp.2019.9
Titel: Day hospital Mentalization-based treatment versus intensive outpatient Mentalization-based treatment for patients with severe borderline personality disorder: protocol of a multicentre randomized clinical trial
Auteur: Elisabeth M P Laurenssen 1 2, Maaike L Smits 3, Dawn L Bales 4, Dine J Feenstra 5 6, Hester V Eeren 7 8, Marc J Noom 9, Maartje A Köster 10, Zwaan Lucas 11, Reinier Timman 12 13, Jack J M Dekker 14 15, Patrick Luyten 16 17, Jan J V Busschbach 18 19, Roel Verheul 20
Magazine: BMC Psychiatry. 2014 Nov 18
Link: https://doi.org/10.1186/s12888-014-0301-0
Titel: Attachment as a predictor of dropout in mentalization-based treatment
Auteur: Melissa G A Remeeus 1 2, Maaike L Smits 1 3, Anna M Bal-Bax 4, Dine J Feenstra 1 3, Patrick Luyten 5 6
Magazine: Psychol Psychother . 2023 Jul 19
Link: https://doi.org/10.1111/papt.12478
Titel: Subtypes of borderline personality disorder patients: a cluster-analytic approach
Auteur: Maaike L Smits 1, Dine J Feenstra 1, Dawn L Bales 1 2, Jasmijn de Vos 3, Zwaan Lucas 4, Roel Verheul 1 5, Patrick Luyten 6 7
Magazine: Borderline Personal Disord Emot Dysregul. 2017 Jul 3:4:16
Link: https://doi.org/10.1186/s40479-017-0066-4
Titel: The burden of disease in patients eligible for mentalization-based treatment (MBT): quality of life and costs
Auteur: Elisabeth M P Laurenssen 1 2, Hester V Eeren 3, Martijn J Kikkert 4, Jaap Peen 4, Dieuwertje Westra 5, Jack J M Dekker 4 6, Jan J V Busschbach 3 7
Magazine: Health Qual Life Outcomes. 2016 Oct 12;14(1)
Link: https://doi.org/10.1186/s12955-016-0538-z

Verslagen


Eindverslag

In dit onderzoek wordt de (kosten) effectiviteit van Metalization Based Treatment (MBT) voor mensen met een ernstige Borderline Persoonlijkheidssoornis (BPD) onderzocht. MBT richt zich op het verbeteren van het mentaliserend vermogen. Het onvoldoende kunnen mentaliseren, specifiek in emotionele interactie, wordt beschouwd als een van de voornaamste problemen bij mensen met ernstige BPD. MBT bestaat uit individuele psychotherapiecontacten en groepspsychotherapie. De behandeling wordt verzorgd door een multidisciplinair behandelteam en heeft twee fasen die ieder 18 maanden duren. Tijdens de eerste behandelfase krijgen patiënten intensieve 5-daagse dagbehandeling. Tijdens de tweede behandelfase krijgen patiënten wekelijks een individuele- en een groepspsychotherapie sessie. In een gerandomiseerde gecontroleerde studie wordt reguliere psychiatrische behandeling vergeleken met MBT. Na een baseline meting worden patiënten iedere 6 maanden gemeten gedurende een follow up periode van 36 maanden. De primaire uitkomstmaat is de frequentie en ernst van Borderline symptomatologie gemeten met de BPDSI.

Samenvatting van de aanvraag

Doelstelling Het onderzoeken van de (kosten) effectiviteit van Metalization Based Treatment (MBT) voor mensen met een ernstige Borderline Persoonlijkheidssoornis (BPD). Design We voeren een gerandomiseerde gecontroleerde studie uit waarin reguliere psychiatrische behandeling wordt vergeleken met MBT. Na een baseline meting worden patienten iedere 6 maanden gemeten gedurende een follow up periode van 36 maanden. Studiepopulatie / databronnen Patienten met een ernstige BPD zoals vastgesteld met de SCID-II en een minimale score van 25 op de Borderline Personality Disorder Severity Index (BPDSI). Interventie MBT richt zich op het verbeteren van het mentaliserend vermogen. Het onvoldoende kunnen mentaliseren, specifiek in emotionele interactie, wordt beschouwd als een van de voornaamste problemen bij mensen met ernstige BPD. MBT bestaat uit individuele psychotherapiecontacten en groepspsychotherapie. De behandeling wordt verzorgd door een multidisciplinair behandelteam en heeft twee fasen die ieder 18 maanden duren. Tijdens de eerste behandelfase krijgen patiënten intensieve 5-daagse dagbehandeling. Tijdens de tweede behandelfase krijgen patiënten wekelijks een individuele- en een groepspsychotherapie sessie. Uitkomstmaten De primaire uitkomstmaat is de frequentie en ernst van Borderline symptomatologie gemeten met de BPDSI. Secundaire uitkomstmaten zijn; a. aantal suïcide pogingen, b. automutilatie, c. depressie, d. subjectieve lichamelijke en psychische klachten, e. sociaal and interpersoonlijk functioneren, f. persoonlijkheidspathologie, g. kwaliteit van leven, h. behandeltrouw. Sample size berekening / data analyse Uitgaand van twee groepen van 54 patiënten, een alpha van 0,05, kan een effect size van 0,65, met een statistische power van >90% worden aangetoond. Analyses worden volgens het intention to treat principe uitgevoerd. Economische analyse De economische analyses worden uitgevoerd vanuit een maatschappelijk perspectief, met een tijdshorizon van 36 maanden. Zorggebruik en werkgerelateerde kosten wordt gemeten met de TiC-P en de PRODISQ en gewaardeerd volgens Nederlandse prijzen. Kosteneffectiviteitsratio’s zullen worden berekend. Bootstrapping wordt gebruikt om de onzekerheid rondom de ratio’s in te schatten. Tijdpad Maand 1 – 14: Selectie en inclusie van patiënten, start van de interventies en afnemen baseline metingen. Maand 15- 50: Voortzetting van de interventies en follow up metingen iedere 6 maanden. Maand 51 – 56: Analyse en verslaglegging. English summary Objective To examine the effectiveness/cost-effectiveness of Mentalisation-Based Treatment (MBT) for patients with severe Borderline Personality Disorders (BPD). Design A randomised controlled trial comparing standard psychiatric care with MBT. After a baseline measurement, patients will be followed up every 6 months for a total of 36 months. Study populations/datasets Patients with severe BPDs as determined with the SCID-II and a minimum score of 25 on the Borderline Personality Disorder Severity Index (BPDSI). Intervention The aim of MBT is to improve patients' ability to mentalise. The inability to mentalise, particularly in emotional interactions, is thought to be one of the main problems in severe borderline personality disorder. MBT is given in group sessions and individual sessions. The treatment is delivered by a multidisciplinary team in two phases of 18 months each. During the first treatment phase, patients receive intensive day treatment five days a week. In the second treatment phase, after-care treatment is provided: one individual session of psychotherapy and one group session of psychotherapy weekly. Outcome measures The primary clinical outcome measure is the frequency and severity of manifestations of Borderline Personality Disorder as measured with the BPDSI. Secondary outcome measures include a. number of suicide acts, b. self-mutilation, c. depression, d. subjective experiences of symptoms, e. social and interpersonal functioning, f. personality functioning, g. quality of life, h. treatment adherence. Sample size calculation/data analysis With two groups of 54 patients, an alpha of 0.05, an effect size of 0.65 can be detected with a statistical power of >90%. Analysis will be performed according to the intention to treat principle. Economic evaluation The economic evaluation will be conducted from a societal perspective with a time horizon of 36 months. Resource use and occupation-related costs will be measured using the TiC-P and PRODISQ, and will be valued using Dutch standard prices. Bootstrapping will be used to estimate the uncertainty surrounding these ratios. Time schedule Month 1 – 14: Selection and inclusion of patients, onset of treatment and baseline measurement. Month 15- 50: Continuation treatment and follow-up measurements every 6 months. Month 51 – 56: Analysis and reporting.

Kenmerken

Projectnummer:
171002402
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2010
2015
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Prof. dr. J.J.M. Dekker
Verantwoordelijke organisatie:
Mentrum