Improvement of hospital care for patients with Non-Hodgkin Lymphoma
Projectomschrijving
Eerder onderzoek toonde aan dat de zorg voor patiënten met een Non-Hodgkin Lymfoom (NHL) in Nederlandse ziekenhuizen afwijkt van de zorg die verleend zou moeten worden volgens de eigen richtlijnen van artsen. In deze studie is onderzocht waarom dit zo is, welke hulpmiddelen dit zouden kunnen verbeteren en of deze hulpmiddelen inderdaad effectief en bruikbaar zijn.
Na onderzoek naar de redenen via interviews en vragenlijsten onder artsen en patiënten, ontwikkelden we voor hen 6 ‘hulpmiddelen op maat’ om de richtlijnaanbevelingen beter toe te kunnen passen. Negen ziekenhuizen gaven we alle hulpmiddelen; 10 ziekenhuizen kregen 1 hulpmiddel, namelijk een rapport over hun huidige zorgkwaliteit. Vooral dat rapport verbeterde de zorg voor NHL-patiënten
op een paar punten daadwerkelijk; patiënten werden bijvoorbeeld vaker in een multidisciplinair overleg besproken. Hoewel de ‘hulpmiddelen op maat’ bruikbaar waren in de praktijk, leverden ze geen extra verbetering in de kwaliteit van zorg op.
Producten
Auteur: J.J.C. Stienen, P.B. Ottevanger, L. Wennekes, S.A.M. van de Schans, H.M. Dekker, N.M.A. Blijlevens, R.W.M. van der Maazen, J.H.J.M. van Krieken, R.P.M.G. Hermens
Magazine: Netherlands Journal of Medicine
Auteur: Jozette JC Stienen, Petronella B Ottevanger, Lianne Wennekes, Helena M Dekker, Richard WM van der Maazen, Caroline MPW Mandigers, Johan HJM van Krieken, Nicole MA Blijlevens, Rosella PMG Hermens
Magazine: JMIR Research Protocols
Auteur: Jozette JC Stienen, Rosella PMG Hermens, Lianne Wennekes, Saskia AM van de Schans, Helena M Dekker, Nicole MA Blijlevens, Richard WM van der Maazen, Eddy MM Adang, Johan HJM van Krieken and Petronella B Ottevanger.
Magazine: Implementation Science
Auteur: Jozette JC Stienen, Petronella B Ottevanger, Lianne Wennekes, Helena M Dekker, Richard WM van der Maazen, Caroline MPW Mandigers, Johan HJM van Krieken, Nicole MA Blijlevens, Rosella PMG Hermens
Verslagen
Eindverslag
DOEL: In een eerdere KWF-studie, uitgevoerd in 22 Nederlandse ziekenhuizen, werden grote verschillen gevonden tussen de zorg die geleverd werd aan patiënten met een non-Hodgkin lymfoom (NHL) en de zorg die verleend zou moeten worden op basis van ‘best evidence’, zoals beschreven in de multidisciplinaire NHL-richtlijn. In een probleemanalyse studie zijn vervolgens knelpunten en bevorderende factoren voor richtlijnadherentie onderzocht (1-jarige subsidie van ZonMw). Op grond hiervan is in een vervolgstudie een strategie op maat ontwikkeld (bestaande uit verschillende elementen) voor een betere implementatie van de NHL-richtlijn. Het doel van deze studie was om de ontwikkelde implementatiestrategie te testen op effectiviteit, vergeleken met een standaardstrategie van audit en feedback, in een gerandomiseerde gecontroleerde trial (c-RCT) en hierbij ook een proces- en kostenevaluatie uit te voeren. De bijbehorende vraagstellingen waren:
1. Effectevaluatie: Wat is het effect van de implementatiestrategie, gericht op de knelpunten uit de barrière analyse en de voormeting, op het optimaliseren van de zorg voor NHL-patiënten, wanneer we deze vergelijken met een standaard strategie van alleen audit en feedback? Onderdeel hiervan is ook het verkrijgen van inzicht in de huidige zorg in Nederland, en specifiek in welke mate deze huidige zorg afwijkt van de zorg zoals beschreven in de NHL kwaliteitsindicatoren (afgeleid van de NHL richtlijn).
2. Procesevaluatie: Wat is de haalbaarheid van beide implementatie strategieën? Hoe hebben patiënten en professionals de strategieën ervaren?
3. Kosteneffectiviteitevaluatie: Wat zijn de kosten van beiden strategieën en wat zijn de verschillen in zorgkosten voor en na implementatie van de richtlijn-gerelateerde zorgaspecten.
STUDIEOPZET: Een geclusterde, gerandomiseerde, gecontroleerde trial (c-RCT) in 19 ziekenhuizen, verdeeld over 3 regio’s in Nederland, te weten Noord, Oost en Zuid.
STUDIEPOPULATIE: 423 (voormeting) en 412 (nameting) NHL-patiënten gediagnosticeerd, behandeld en/of in follow-up in de 19 ziekenhuizen.
IMPLEMENTATIE ACTIVITEITEN: 19 ziekenhuizen zijn gerandomiseerd in centra die een standaard strategie van audit & feedback ontvangen (n=10, Arm A) en in centra die een op maat gemaakte verbeterstrategie ontvangen (n=9, Arm B), gebaseerd op de beïnvloedende factoren gevonden tijdens de probleemanalyse.
UITKOMSTMATEN: Beide strategieën zijn geëvalueerd op effectiviteit, haalbaarheid en kosten, zoals hieronder beschreven.
1. Effectiviteit: adherentie aan de kwaliteitsindicatoren voor proces, structuur en uitkomsten van zorg voor non-Hodgkinlymfoom patiënten omtrent diagnostiek, stadiëring, therapie, follow-up en organisatie van zorg. Naast de indicatoren zijn ook patiënt gerelateerde ervaringen en uitkomsten meegenomen in de effectevaluatie.
2. Haalbaarheid: de blootstelling aan en ervaringen met de verschillende elementen van de implementatie strategieën en de eventueel veranderde zorg.
3. Kosten: kosten van de ontwikkeling en uitvoering van de implementatie strategieën van de eventueel veranderde zorg.
STEEKPROEFGROOTTE: Om een verschil van 20% (40% vs. 60%) aan te kunnen tonen, met een alpha=0.05, tweezijdige test, power=0.80, een intracluster-correlatie coëfficiënt (ICC)=0.09 en een ziekenhuis cluster-correlatie=0.8, zijn 22 patiënten per ziekenhuis nodig, uitgaande van 19 ziekenhuizen (totaal=418 patiënten).
DATA ANALYSIS: Multilevel regressie analyses zijn uitgevoerd om de effectiviteit van beide strategieën te evalueren. Blootstelling aan en ervaringen met de interventies uit de implementatie strategie zijn descriptief geanalyseerd (op basis van vragenlijstonderzoek).
WIJZIGINGEN IN SAMENSTELLING PROJECTGROEP:
Prof. dr. F. Corstens is vervangen door Prof. dr. P Smit (Bestuurlijk verantwoordelijke)*
Dr. J. Raemaekers is vervangen door Prof. dr. N. Blijlevens (Projectcommissielid, hematoloog)*
Dr. R. Mus is vervangen door Dr. H. Dekker (Projectcommissielid, radioloog)*
DOEL: In een eerdere KWF-studie, uitgevoerd in 22 Nederlandse ziekenhuizen werden grote verschillen gevonden tussen de zorg die geleverd werd aan patiënten met een non-Hodgkin lymfoom (NHL) en de zorg die verleend zou moeten worden op basis van ‘best evidence’, zoals beschreven in de multidisciplinaire NHL-richtlijn. In een probleemanalyse studie zijn vervolgens knelpunten en bevorderende factoren voor richtlijnadherentie onderzocht (1-jarige subsidie van ZonMw). Op grond hiervan is een strategie op maat ontwikkeld voor een betere implementatie van de NHL-richtlijn. In de huidige studie worden de effectiviteit, haalbaarheid en kosten van deze strategie op maat bepaald.
STUDIEOPZET: Een geclusterde, gerandomiseerde, gecontroleerde trial in 19 ziekenhuizen.
POPULATIE: 418 NHL-patiënten gediagnosticeerd, behandeld en/of in follow-up in de 19 ziekenhuizen.
TE IMPLEMENTEREN INTERVENTIE: multidisciplinaire NHL-richtlijn
IMPLEMENTATIE ACTIVITEITEN: 19 ziekenhuizen zullen worden gerandomiseerd in centra die een ‘strategie op maat’ ontvangen (n=9) (gebaseerd op de beïnvloedende factoren gevonden tijdens de probleemanalyse) en centra die een standaard strategie van audit & feedback ontvangen (n=10)
UITKOMSTMATEN: Beide strategieën zullen worden geëvalueerd op effect, proces van implementatie en kosten.
1. Effect: adherentie aan kwaliteitsindicatoren voor optimale NHL zorg; morbiditeit en mortaliteit;
2. Proces: blootstelling aan en ervaringen met de elementen van de implementatie strategie;
3. Kosten: kosten van de strategie en de veranderde zorg.
STEEKPROEFGROOTTE: Om een verschil van 20% (40% vs. 60%) aan te kunnen tonen, met een alpha=0.05, tweezijdige test, power=0.80, een intracluster-correlatie coëfficiënt (ICC)=0.09 en een ziekenhuis cluster-correlatie=0.8, zijn 22 patiënten per ziekenhuis nodig, uitgaande van 19 ziekenhuizen (totaal=418 patiënten).
DATA ANALYSIS: Multilevel regressie analyses zullen worden uitgevoerd om de effectiviteit van beide strategieën te evalueren. Blootstelling aan en ervaringen met de interventies uit de implementatie strategie zullen descriptief worden geanalyseerd.
KOSTENEVALUATIE: De twee strategieën worden vergeleken vanuit het gezondheidszorg perspectief. Het implementatie proces en de daarvoor te maken kosten zullen worden geschat met behulp van een Activity Based Costing (ABC) benadering. De input zal bestaan uit het verzamelen van volumes van gebruikte materialen en/of voorzieningen, welke vermenigvuldigd zullen worden met de prijs van elk item. De uitkomsten zullen worden vastgesteld aan de hand van de adherentie aan de NHL kwaliteitsindicatoren.
TIJDPAD:
1-4 mnd: updaten indicatoren voor optimale NHL zorg en ontwikkelen meetinstrumenten;
5-10 mnd: interviews en een web-based vragenlijstonderzoek naar beïnvloedende factoren;
11-12 mnd: ontwikkelen strategie op maat en rapportage.
13-19 mnd: laatste hand leggen aan implementatie strategie op maat; voormeting NHL zorg 2011;
20-21 mnd: feedback op voormeting en introduceren van implementatie strategieën;
22-33 mnd: implementatie van ontwikkelde strategieën en inclusie patiënten in 19 ziekenhuizen;
34-39 mnd: nameting en effectevaluatie; metingen voor proces- en kostenevaluatie;
40-42 mnd: analyses en rapportage.