Mobiele menu

Individual risk assessment for prostate cancer: an impact analysis

Projectomschrijving

Voor het opsporen van prostaatkanker onder mannen ouder dan 50 jaar wordt de PSA (Prostaat Specific Antigeen) test gebruikt. De PSA test is een bloedtest, die niet (agressief) prostaatkanker specifiek is en daardoor vaak leidt tot onnodig vervolgonderzoek (prostaatbiopsie). Ook indolente prostaatkanker, die geen bedreiging voor de gezondheid vormt, wordt hiermee opgespoord en vervolgens actief behandeld (ongeveer 50% van de kankers zijn indolent). Prostaatwijzers 3 en 6 zijn ontwikkeld om een multivariabele individuele risico-inschatting te kunnen maken op het hebben van prostaatkanker en tevens op het hebben van een indolente prostaatkanker. De Prostaatwijzers werden in 2008 actief geïmplementeerd in 5 Nederlandse ziekenhuizen waarbij werd geadviseerd geen prostaatbiopten of geen actieve behandeling te geven indien de individuele risico-inschatting boven een afgesproken afkapwaarde uitkwam.

Uit de studieresultaten is gebleken dat het advies van de Prostaatwijzers door zowel uroloog als patiënt in meer dan 80% van de gevallen werd gevolgd. Daarnaast bleek dat een individuele benadering het aantal onnodige prostaatbiopten met 38% deed dalen.

Richtlijn

De studieresultaten zijn opgenomen in de bijbehorende richtlijn in de FMS richtlijnendatabase

Producten

Titel: Compliance with biopsy recommendations of a prostate cancer risk calculator
Auteur: van Vugt HA, Roobol MJ, Busstra M, Kil P, Oomens EH, de Jong IJ, Bangma CH, Steyerberg EW, Korfage IJ.
Magazine: British Journal of Urology International, 2012 May; 109 (10)
Link: https://doi.org/10.1111/j.1464-410x.2011.10611.x
Titel: Prospective validation of a risk calculator which calculates the probability of a positive prostate biopsy in a contemporary clinical cohort
Auteur: Heidi A van Vugt 1, Ries Kranse, Ewout W Steyerberg, Henk G van der Poel, Martijn Busstra, Paul Kil, Eric H Oomens, Igle J de Jong, Chris H Bangma, Monique J Roobol
Magazine: Eur J Cancer . 2012 Aug; 48 (12)
Link: https://doi.org/10.1016/j.ejca.2012.02.002
Titel: Selecting men diagnosed with prostate cancer for active surveillance using a risk calculator: a prospective impact study
Auteur: van Vugt HA, Roobol MJ, van der Poel H, van Muilekom E, Busstra M, Kil P, Oomens EH, Leliveld A, Bangma CH, Korfage IJ, Steyerberg EW.
Magazine: British Journal of Urology International, 2012 Jul; 110 (2)
Link: https://doi.org/10.1111/j.1464-410x.2011.10679.x
Titel: De kans op een positieve prostaat biopsie: een prospectieve validatie van een risicowijzer in een klinisch cohort
Auteur: H. van Vugt, R. Kranse, E. Steyerberg, H. van der Poel, M. Busstra, P. Kil, E. Oomens, I. J. de Jong, C. H. Bangma & M. Roobol
Magazine: Tijdschrift voor Urologie volume 1, page 154 (2011)
Link: https://doi.org/10.1007/s13629-011-0072-z
Titel: Individuele risicobepaling voor de aanwezigheid van prostaatkanker
Titel: The influence of social demographic and psychological factors on patients’ involvement in decision making on the need of a prostate biopsy
Link: http://www.isdm2011.org/ISDM_2011_ABSTRACT_BOOKDEF.pdf
Titel: Individual risk assessment for prostate cancer: an impact analysis
Titel: Selecting men diagnosed with prostate cancer for active surveillance using a risk calculator: a prospective impact study
Link: http://www.isdm2011.org/ISDM_2011_ABSTRACT_BOOKDEF.pdf
Titel: Validation of the ERSPC risk calculator in a clinical setting
Link: http://www.eauvienna2011.org/scientific-programme/programme-overview
Titel: Selecting men diagnosed with prostate cancer for active surveillance using a risk calculator: a prospective impact study
Titel: Individuele risicobepaling voor de aanwezigheid van prostaatkanker
Titel: Compliance with biopsy recommendations by a prostate cancer risk calculator
Link: http://www.eauvienna2011.org/scientific-programme/programme-overview
Titel: Individual risk assessment for prostate cancer: an impact analysis
Titel: Selecting men diagnosed with prostate cancer for active surveillance using a risk calculator: a prospective impact study
Titel: Selecting men diagnosed with prostate cancer for active surveillance using a risk calculator: a prospective impact study

Verslagen


Eindverslag

De frequentie van opportunistisch prostaat-specifiek antigeen (PSA)-testen voor prostaatkanker onder mannen ouder dan 50 jaar wordt in Nederland geschat tussen de 20 en 40% (www.cbs.nl). Dit leidt tot het veelvuldig uitvoeren van een prostaat biopsie en het diagnosticeren van tumoren die in feite indolent zijn, dat wil zeggen dat zij geen bedreiging voor de gezondheid van de man betekenen indien niet ontdekt en behandeld. In de screeningstudie “European Randomized study of Screening for Prostate Cancer (ERSPC)” bedraagt het percentage indolente tumoren circa 50% van het totaal aantal gevonden tumoren. De huidige wetenschappelijke kennis maakt het mogelijk om de beslissing om wel of geen prostaat biopsie uit te voeren te baseren op een individuele risicoschatting voor de aanwezigheid van een door prostaat biopsie te detecteren prostaatkanker. Hierbij wordt gebruik gemaakt van meerdere risicofactoren naast de PSA waarde. Door gebruik te maken van deze multivariabele individuele risicoschatting in de urologische praktijk kan dit resulteren in een verminderd aantal (onnodige) prostaat biopsieën, aangezien alleen die mannen worden gebiopteerd die een relevant risico hebben op de aanwezigheid van prostaatkanker. Tevens bestaat er de mogelijkheid om met behulp van zo’n zelfde multivariabele risicoschatting na de diagnose prostaatkanker het risico te bepalen op het hebben van een indolente prostaatkanker. Deze benadering kan bijdragen aan het voorkomen van actieve behandeling bij potentieel indolente tumoren overbehandeling). Het doel van dit project was de evaluatie van het implementeren van stap 3 en 6 van de Prostaatwijzer in de urologische praktijk van 5 Nederlandse ziekenhuizen. De Prostaatwijzer wordt gebruikt als een aanvulling in het besluitvormingsproces ten aanzien van het al dan niet doen van een prostaat biopsie (stap 3) en in het geval van een prostaatkanker diagnose in het besluitvormingsproces betreffende behandeling (stap 6). Primaire eindpunten van de studie zijn het gebruik van de Prostaatwijzer, het opvolgen van het advies van de Prostaatwijzer en het effect van het gebruik van de Prostaatwijzer op de patiënt. In het geval van het niet gebruiken van de Prostaatwijzer zullen belemmerende factoren worden geanalyseerd en zonodig worden verbeterd. Redenen voor het niet opvolgen van het advies van de Prostaatwijzer bij de uroloog, patiënt of anderen(bijvoorbeeld de partner)zullen worden geanalyseerd. Redenen gebaseerd op onbegrip of logistieke aard zullen leiden tot acties met als doel de compliance te verbeteren. Naast het implementatieproces zal er een vergelijking worden gedaan tussen het aantal biopsiëen, therapiekeuzes en kosten voor en na het gebruik van de Prostaatwijzer.
De frequentie van opportunistische screening voor prostaatkanker onder mannen ouder dan 50 jaar door PSA gebruik in Nederland wordt geschat tussen de 20 en 40%. Dit leidt tot het veelvuldig uitvoeren van een prostaatbiopsie en het diagnosticeren van tumoren die in feite indolent zijn, dat wil zeggen dat zij geen bedreiging voor de gezondheid van de man betekenen. In de screeningstudie ERSPC bedraagt de frequentie van indolente tumoren circa 50%. De huidige wetenschappelijke kennis maakt het mogelijk om de beslissing wel of geen prostaatbiopsie te baseren op een individuele risico-inschatting op het hebben van prostaatkanker. Dit zal resulteren in een verminderde hoeveelheid onnodige prostaatbiopsiëen,aangezien alleen die mannen worden gebiopteerd die een relevant risico hebben op de aanwezigheid van prostaatkanker. Tevens bestaat er de mogelijkheid om met de huidige kennis na de diagnose prostaatkanker het risico te bepalen op het hebben van een indolente prostaatkanker. Dit zal de overbehandeling (onnodige invasieve therapie) voorkomen. Het project richt zich op het implementeren van deze wetenschappelijke kennis in de Nederlandse urologische praktijk. Hierbij zal gebruik worden gemaakt van de Prostaatwijzer®, een instrument waarin de wetenschappelijke kennis is vertaald in een bruikbaar formaat (www.prostaatwijzer.nl). De implementatie van de Prostaatwijzer® zal prospectief worden geëvalueerd. Hiervoor zullen ten minste 600 mannen in 4 regionale klinieken worden geïncludeerd. De beslisregels betreffen het besluit tot het nemen van prostaatbiopten en de beslissing een geprotocolleerde maar afwachtende vervolg behandeling te doorlopen bij een hoge kans op een indolente tumor. Primaire eindpunten van de studie zijn het gebruik van de Prostaatwijzer®, het opvolgen van het advies van de Prostaatwijzer® en het effect van het gebruik van de Prostaatwijzer op de patiënt. In het geval van het niet gebruiken van de Prostaatwijzer® zullen belemmerende factoren worden geanalyseerd en zonodig worden verbeterd. Redenen voor het niet opvolgen van het advies van de Prostaatwijzer® bij de uroloog, patiënt of anderen( bijvoorbeeld de partner)zullen worden geanalyseerd. Redenen gebaseerd op onbegrip of logistieke aard zullen leiden tot acties met als doel de compliance te verbeteren. Naast het implementatieproces zal er een vergelijking worden gedaan tussen het aantal biopsiëen, therapiekeuzes en kosten voor en na het gebruik van de Prostaatwijzer®. In september 2008 ontvingen de Nederlandse urologen een korte vragenlijst over of ze bekend waren met de Prostaatwijzer en indien ‘ja’, of ze deze ook in de dagelijkse praktijk gebruiken.

Samenvatting van de aanvraag

The frequency of opportunistic screening for prostate cancer by the use of the PSA test among men older than 50 years in The Netherlands is estimated to range between 20 and 40% (www.cbs.nl). Current screening practice leads to many prostate biopsies, and many of the prostate cancers found are in fact indolent, i.e., not representing any threat to the patients’ health. In the ERSPC screening study the frequency of indolent cancers is in the range of at least 50%. The current scientific state of the art allows for basing the decision to take a prostate biopsy or not on individualized risk estimation, so that biopsies are only taken in patients who are at a relevant risk of having prostate cancer and the total biopsy rate is reduced. Similarly, the decision for active treatment or active surveillance can be based on individualized estimation of the risk of an indolent prostate cancer. The proposed project aims at implementing the available scientific knowledge for recommending biopsies or active treatment, respectively, at the individual level in Dutch urological practice. To this end we have developed an internet based decision tool (risk calculator), De Prostaatwijzer ®, which allows to estimate individualized risks. This risk calculator was developed is based on the data of a large population of screened men (ERSPC Rotterdam). Specifically, two decision levels will be addressed: the chance of finding prostate cancer if a man undergoes a prostate biopsy and, in case prostate cancer is found, an advice to undergo active surveillance within a protocol if the chance of indolent prostate cancer is high. The implementation will be prospectively evaluated. For this at least 600 men in 4 regional medical centres in The Netherlands will be included for risk calculation of finding prostate cancer if a prostate biopsy is performed. Primary endpoints are adherence, compliance and impact on the patient. In case of non-adherence, impeding factorsbarriers will be analyzed, and adequate actions to improve adherence will be taken and implemented. In case of non-compliance, reasons on the side of the urologist, the patient and others (i.e.g, the partner) will be analyzed, and those based on e.g. misunderstanding (in both doctor and patient) or on logistic problems will lead to actions to improve the compliance. Alongside the implementation process, the data available on the number of biopsies and referral to active surveillance before and after implementation of the Prostaatwijzer ®, as well as costs, will be compared. The expenses of each segment applied partially or totally prior to the application of the Prostaatwijzer ® in comparison with the situation after the implementation will be evaluated.

Kenmerken

Projectnummer:
170883004
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2008
2011
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Dr. M.J. Roobol
Verantwoordelijke organisatie:
Erasmus MC