Start onderzoek preventie van infectieziekten

Nieuw onderzoek draagt bij aan de vermindering van het aantal zieke mensen door infectieziekten. Dit voorjaar starten 9 onderzoeken naar onder andere kinkhoestvaccinatie, seksueel risicogedrag en een app om urineweginfecties te voorkomen. Deze onderzoeksprojecten zijn gehonoreerd bij de laatste subsidieronde van het programma Infectieziektebestrijding 2014-2017.

Vaccinatieparadox

Patiënten met een gestoord immuunsysteem lopen een verhoogd risico op infectieziekten. Tegen een aantal infectieziekten is bescherming mogelijk door vaccinaties. Vaccinaties werken echter minder goed bij een gestoord immuunsysteem. Een paradox dus: vaccinaties zijn het minst werkzaam zijn bij die groep mensen die er het meeste baat bij zou hebben. Een langlopende studie onderzoekt hoe vaccinaties tegen 2 belangrijke en potentieel dodelijke infectieziekten optimaal kunnen worden ingezet in deze kwetsbare populatie. Het gaat om de virusziekte hepatitis A en bacteriële infecties veroorzaakt door de pneumokokkenbacterie. AMC werkt in dit onderzoek samen met RIVM, St. Antonius Ziekenhuis en University College Roosevelt.

Een ander langlopend onderzoek analyseert onder welke voorwaarden een ethisch verantwoord vaccinatiebeleid, gericht op externe effecten, gerechtvaardigd is. Ook wordt onderzocht wanneer gezondheidsautoriteiten gerechtigd zijn om dergelijke vaccinaties routinematig, overtuigend of anderszins proactief uit te voeren. Wageningen University, in samenwerking met RIVM en WHO, voert dit onderzoek uit.

Op zoek naar de optimale kinkhoestvaccinstrategie

Te vroeg geboren baby’s (prematuren) lopen het grootste risico op ernstige kinkhoest die leidt tot langdurige ziekenhuisopname. Daarom worden aanstaande moeders in veel landen gevaccineerd tegen kinkhoest in het 3e trimester van de zwangerschap. Er zijn aanwijzingen dat het vaccineren van vrouwen in dat stadium van de zwangerschap mogelijk te laat is voor voldoende overdracht van antilichamen voor deze prematuren. Een langlopend project onderzoekt het optimale vaccinatieschema. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door RIVM in samenwerking met UMC Utrecht.

TNO werkt samen met Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV), RIVM en University Maastricht aan een ander langlopend onderzoek naar maternale kinkhoestvaccinatie. Een groot aantal zwangere vrouwen heeft moeite met beslissen of ze wel of niet voor de maternale kinkhoestvaccinatie moeten kiezen. Dit project onderzoekt welke manier van communiceren het beste aansluit bij hun twijfels. Is dat gepersonaliseerde online communicatie en/of informatiebijeenkomsten in groepsverband?

Hepatitis C en hiv bij MSM

Er is dringend behoefte aan effectieve interventies gericht op het verminderen van risicogedrag. Zo kunnen re-infecties van hepatitis C bij mannen die seks hebben met mannen (MSM), worden voorkomen. Een langlopende studie evalueert het effect van 2 innovatieve interventies en de combinatie ervan op het risicogedrag bij MSM. GGD Amsterdam werkt voor dit project samen met AMC, Aids Fonds – Soa Aids Nederland, OLVG en UMC Utrecht.

Een ander onderzoek richt zich op hiv bij MSM. Hoe vallen veranderingen in risicovol seksueel gedrag samen met veranderingen in risicoperceptie bij MSM? Hoe zijn verschillen tussen risicogedrag en risicoperceptie gerelateerd aan het risico op een hiv-infectie? UMC Utrecht en GGD Amsterdam werken samen in dit onderzoek.

Infectiepreventiemaatregelen

Radboudumc, Icare Thuiszorg, Thuiszorg Pantein, en Verian Thuiszorg onderzoeken hoe de infectiepreventiemaatregelen in de Nederlandse thuiszorg er uitzien en hoe we die kunnen verbeteren.

LUMC, in samenwerking met AMC en Universiteit Leiden voeren een onderzoeksproject uit om de vraag te beantwoorden of een smartphone-applicatie onnodig (langdurig) gebruik van katheters voorkomt en daarmee katheter-geassocieerde urineweginfecties.

Salmonella

Zijn herhaalde milde Salmonella-infecties gerelateerd aan het risico op darmkanker? Deze studie wordt uitgevoerd door het RIVM.

Programma Infectieziektebestrijding

Preventie van infectieziekten in de openbare gezondheidszorg is de focus in het programma Infectieziektebestrijding 2014-2017. Onderzoek moet bijdragen aan het verminderen van het aantal zieke mensen door infectieziekten. Recent zijn 9 subsidieaanvragen gehonoreerd:

  • 4 korte projecten van 18 tot 24 maanden
  • 5 langer lopende projecten van 36 tot 48 maanden

Voor deze ronde waren 58 projectideeën ingediend. Deze hebben geleid tot 19 volledige subsidieaanvragen, waarvoor nu 9 zijn gehonoreerd. De 1e resultaten verwachten we in 2020.

Aan deze 2e subsidieronde ging een eerdere ronde vooraf. De 6 gehonoreerde projecten van  die 1e ronde zijn in 2014 gestart.

Waarom moeten we infectieziekten bestrijden?

Infectieziekten vormen een blijvend risico voor de volksgezondheid. Zij veroorzaken soms een ernstige ziektelast bij voorheen gezonde mensen. Mensen met een verminderde weerstand hebben een grotere kans op infectieziekten. De actualiteit leert dat infectieziekten onze voortdurende aandacht verdienen omdat opduikende pathogenen de volksgezondheid blijven bedreigen. Deze kunnen een nieuwe epidemie veroorzaken.

Gezondheidsbescherming

Het programma Infectieziektebestrijding maakt, samen met de programma’s Non-alimentaire zoönosen, Antibioticaresistentie en Lyme, deel uit van het cluster Gezondheidsbescherming bij ZonMw.

Meer informatie