Professor Monique den Boer ontvangt tweede ZonMw Open Science Impuls

Vrijdag 21 juni ontving Monique den Boer van het Prinses Máxima Centrum de tweede ZonMw Open Science Impuls. Radjesh Manna, programmadirecteur ZonMw, overhandigde haar deze prijs tijdens een verrassingsbezoek in Utrecht. Monique den Boer, hoogleraar moleculaire kinderleukemie, leverde met haar onderzoeksgroep een grote bijdrage aan de doelstellingen van open science: responsieve, transparante en verantwoorde wetenschap. Met deze impuls wil ZonMw haar aanmoedigen op deze weg door te gaan en een voorbeeld te zijn voor de onderzoekers in haar onderzoeksgroep en daarbuiten.

Ambassadeur voor Open Science

De ZonMw Open Science Impuls bestaat uit een geldbedrag van 1.500 euro die Monique den Boer mag besteden aan een bezoek aan een buitenlandse conferentie. ZonMw vraagt haar om ook daar ambassadeur te zijn voor Open Science. Verder ontving ze een trofee in de vorm van een glazen bol als symbool voor een toekomst met transparante en verantwoorde medische wetenschap.

Verrassingsbezoek aan het Prinses Máxima Centrum

De uitreiking van de ZonMw Open Science Impuls was een verrassing voor Den Boer. Op vrijdagmiddag stond opeens Radjesh Manna voor haar om de tweede Open Science Impuls 2019 uit te reiken. Manna lichtte toe dat zij deze aanmoediging ontvangt omdat uit het eindverslag van haar Vici-project ‘Challenging old dogmas: improved diagnostics and tailored therapy by unraveling biology of acute leukemia in children’ bleek dat ze met haar onderzoeksgroep op een structurele manier Open Science mogelijk maakt. Tijdens haar Vici project publiceerde ze 33 artikelen open access, waardoor iedereen toegang heeft tot de resultaten. Hiermee levert ze een grote bijdrage aan open access.  Ze voerde ook een systematische review uit waardoor ze een zo compleet mogelijk beeld had van ál het voorgaande onderzoek op haar onderwerp, stelde data van haar onderzoek beschikbaar en publiceerde ze negatieve resultaten van haar onderzoek. Dit gebeurt helaas te weinig, mede omdat de huidige publicatiecultuur vooral gericht is op positieve resultaten. Het publiceren van negatieve resultaten zorgen ervoor dat de kennis binnen een onderzoeksgebied completer wordt. Door het toegankelijk maken van alle kennis kan onnodig onderzoek voorkomen worden.

Vooral de werkwijze van haar onderzoeksgroep maakte indruk

Voor Monique den Boer is Open Science meer dan alleen open access, data beschikbaar stellen en systematische reviews uitvoeren. Het is ook verweven in de manier waarop ze haar onderzoeksgroep aanstuurt door samenwerking te stimuleren en de groep gezamenlijk verantwoordelijkheid te laten nemen voor verantwoorde en transparante wetenschap. Dit heeft ze onder andere bereikt door binnen haar groep, die ook deel uitmaakt van het Oncode Institute , een controlesysteem te introduceren voor publicaties. Voordat een artikel uit haar onderzoeksgroep gepubliceerd wordt, gaan de onderzoekers eerst aan de hand van de ruwe data na of de data en conclusies kloppen. Dit wordt door een collega uit de groep uitgevoerd. Dit draagt niet alleen bij aan de transparantie van de data, maar is ook leerzaam voor de meer junior-onderzoekers. Daarnaast heeft ze ook voor een systematisch gebruik  van een digitaal labjournaal gezorgd. Met dit systeem archiveren alle onderzoekers in haar groep hun data op een overzichtelijke, uniforme en toegankelijke manier. Door regelmatig vanuit dit digitale labjournal werkbesprekingen te houden kan iedereen meedenken en aangeven waar de documentatie van experimentele data verbeterd kan worden. Deze manier van archiveren werkt zo efficiënt dat ook andere groepen in en buiten het Máxima Centrum deze aanpak willen volgen. Monique den Boer: “Data stewardship is a team effort with high gain in data transparency and reproducibility!”

Rolmodel voor Open Science

ZonMw is onder de indruk van de manier waarop Monique den Boer Open Science structureel inbedt in haar eigen onderzoek en haar onderzoeksgroep. Ze levert hiermee een grote bijdrage aan de doelstellingen van Open Science en verantwoorde wetenschap. Ze is een rolmodel voor haar onderzoeksgroep en onderzoekers in het veld van kanker bij kinderen. Met de Open Science Impuls onderstreept ZonMw haar prestaties voor Open Science en hoopt dat haar voorbeeld andere onderzoekers inspireert om Open Science in de medische wetenschap na te streven.

Meer informatie

  • ZonMw zet zich in voor Open Science. Met Open Science wordt wetenschap toegankelijk gemaakt voor wetenschappers, de maatschappij en de economie. Samenwerken en kennis uitwisselen staan hierbij centraal. Het doel is om de kwaliteit en impact van wetenschappelijk onderzoek te vergroten. Zie onze website over Open Science.

Monique den Boer ontving verschillende beurzen van NWO/ZonMw:

  • Vidi: ‘Biological role and clinical relevance of miRNAs in childhood acute leukemia’
  • Vici: ‘Challenging old dogmas: improved diagnostics and tailored therapy by unraveling biology of acute leukemia in children’
  • Programma Translationeel Onderzoek: ‘Proof-of-principle study of a new diagnostic test for classification and stratification of pediatric acute lymphoblastic leukemia’

Monique den Boer is in 2018 bij het Prinses Máxima Centrum  begonnen als  senior principal investigator. Met haar groep doet ze onderzoek naar leukemie bij kinderen. Leukemie ontstaat door veranderingen in het DNA. Dit gebeurt alleen in de leukemiecellen en niet in de gezonde cellen. Het onderzoek richt zich op het vinden van de afwijkingen in het DNA die ervoor zorgen dat de leukemiecel gaat delen en woekeren terwijl dit niet bij de gezonde cellen gebeurt. Met dit onderzoek hopen de onderzoekers betere criteria voor de diagnose en behandeling van kinderleukemie te ontwikkelen en de keuze en gebruik van medicijnen hierop af te stemmen ('targeted therapy’ of ook wel ‘precision medicines' genoemd). zij geeft leiding aan de Oncode-onderzoeksgroep ‘Acute lymphoblastic leukemia’ , één van de 62 onderzoeksgroepen van het Oncode Onstitute. Het Oncode Institute is een netwerk meer dan 800 onderzoekers van 12 instituten. Oncode bundelt bestaande krachten in de Nederlandse onderzoekswereld en vertaalt inzichten uit fundamenteel onderzoek naar kanker zo snel mogelijk in toepasbare methoden voor diagnose en behandeling.