Gehonoreerd innovatief onderzoek in COVID-19 Programma

Binnen het COVID-19 Programma zijn inmiddels 40 projecten gehonoreerd. Daarnaast zullen 12 projecten na aanvullende administratieve stappen financiering ontvangen. Vanuit dit programma start onderzoek dat zich richt op de effecten van en de maatregelen tegen de coronapandemie. Het gaat om een substantiële financiële injectie in het Nederlandse onderzoeksveld. Hiermee zet het ministerie van VWS samen met ZonMw en NWO in op snelle invoering van innovatieve maatregelen die voortkomen uit deze projecten.

Onderzoek over volle breedte van de gezondheidszorg

Een effectieve aanpak van de coronapandemie brengt vele kennisbehoeftes en onderzoeksvragen met zich mee. Het COVID-19 Programma heeft drie aandachtsgebieden:

  • Voorspellende diagnostiek en behandeling
  • Zorg en preventie
  • Maatschappelijke dynamiek

Voorspellende diagnostiek en behandeling

Binnen aandachtsgebied 1 ‘Voorspellende diagnostiek en behandeling’ zijn 17 projecten gehonoreerd van de 22 projecten die hiervoor in aanmerking komen. Een aantal projecten richt zich op nieuwe of bestaande therapieën en hun werkingsmechanismen. Andere projecten houden zich bezig met het verkrijgen van inzichten in onder andere het microbioom, immuniteit, voorspellende parameters en behandeling op maat.
Een voorbeeld van zo’n project is: Een fase-2-klinisch-onderzoek noodzakelijk voor de klinische ontwikkeling van medicijn lanadelumab voor COVID-19 van dr. R. Brüggemann en dr. F van de Veerdonk van het Radboudumc. In dit project wordt onderzocht of het intraveneus toedienen van lanadelumab de behoefte aan externe toediening van zuurstof – noodzakelijk door longoedeem – kan verminderen en voorkomen tijdens de COVID-19-infectie.

Proefdiervrije innovaties

Naast de genoemde 22 projecten gaan vijf projecten binnen aandachtsgebied 1 onderzoek doen naar de ontwikkeling van nieuwe of bredere toepassing van bestaande proefdiervrije innovaties. Het ZonMw-programma Meer Kennis met Minder Dieren en de Stichting Proefdiervrij stelden hiervoor ruim € 2 miljoen beschikbaar. Het uiteindelijke doel is relevanter gezondheids(zorg)onderzoek voor de mens.

Zorg en preventie

Binnen aandachtsgebied 2 ‘Zorg en preventie’ zijn 20 projecten gehonoreerd van de 25 projecten die hiervoor in aanmerking komen. Deze projecten richten zich op de organisatie van de zorg en kwetsbare burgers. Daarnaast is specifiek aandacht voor zorgverleners. De focus ligt op:

  • De impact van gedrag en gedragsveranderingen op de verspreiding van het virus
  • De gevolgen van de maatregelen voor het individu of voor specifieke kwetsbare groepen
  • Verspreiding van de epidemie en maatregelen om dit te voorkomen

Zo is er bijvoorbeeld het project 'TRACE II: Patiëntuitkomsten na uitgestelde electieve operaties tijdens de COVID-19 pandemie' van dr. D. de Korte-de Boer en prof. dr. Wolfgang Buhre (afdeling Anesthesiologie en Pijngeneeskunde van het Maastricht Universitair Medisch Centrum+). In dit project worden de effecten van het uitstellen van niet-acute operaties tijdens de COVID-19 pandemie door een consortium van 10 instellingen, waaronder vier academische en vier perifere ziekenhuizen, onderzocht.

Palliatieve zorg

Binnen aandachtsgebied 2 komen vijf projecten in aanmerking voor honorering door het programma ‘Palliantie. Meer dan zorg’. Hiervan zijn er nu drie gehonoreerd. De projecten richten zich op ondersteuning en rouwverwerking van naasten bij het overlijden van hun dierbaren. Daarnaast is er aandacht voor de impact van sociale isolatie door COVID-19 op intra- en extramurale zorg voor mensen met dementie in de palliatieve fase.

Looptijd en budget

De ministeries van VWS en OCW en NWO financieren het COVID-19 Programma. Voor dit actie- en onderzoeksprogramma is in totaal € 40 miljoen beschikbaar voor subsidies aan praktijk- en onderzoeksprojecten. Eind augustus is de besluitvorming over de subsidieaanvragen van aandachtsgebied 3 ‘Maatschappelijke dynamiek’. Alle projecten starten in september 2020.

Uitzonderlijke situatie

De coronacrisis heeft aanzienlijke impact, ook op de volksgezondheid en de gezondheidszorg. Er is grote behoefte aan nieuwe kennis en praktische oplossingen om de negatieve gevolgen van de pandemie te beperken. Onderzoek is nodig om te leren van de negatieve en positieve ervaringen, zowel nu als op de langere termijn. In opdracht van VWS hebben we daarom samen met NWO in maart een actie- en onderzoeksprogramma voorbereid dat geresulteerd heeft in onder andere het COVID-19 Programma. Het tempo waarin dit is verlopen, is een enorme uitdaging voor de subsidieaanvragers, voor NWO en voor ons zelf.

Meer informatie